June 12, 2016

" စနစ္အေျခ ေျပာင္းေလေသာအခါ" ဇြန္လ (၁၃)ရက္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္၊ ဒီလိႈင္းစာေစာင္ အတြဲ(၅) အမွတ္(၂၂)မွ


                       မဆိုင္တဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ေနရတာလို႔ ေျပာၾကတဲ့ စကားသံကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ လက္ထက္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ အတြင္း ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြရဲ့ အသံပါပဲ၊ ဆရာ/ ဆရာမေတြ တာဝန္ဆိုတဲ့ လက္ပတ္နီပတ္ၿပီး ေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ ဂိတ္ေစာင့္ရတာ၊ ေက်ာင္းခ်ိန္မွာ လမ္းရွင္းရတာ၊ အျခားဌာနဆိုင္ရာ အသီးသီးက ဝန္ထမ္းေတြ ညဖက္ ရံုးေစာင့္ဖို႔ အိပ္ယာလိပ္နဲ႔ အထုတ္အပိုးျပင္ၿပီး ညေစာင့္လုပ္ရတာ စတာေတြ စာဖြဲ႔မကုန္ေအာင္ မ်ားစြာ ရွိခဲ့ေလသည္။
ျပည္လမ္းမေပၚမွာရွိတဲ့ မိန္းကေလးေက်ာင္းက ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္ဆိုရင္ျဖင့္ ဆရာမတေတြ လမ္းျပပုလိပ္ေနရာ၊ ယာဥ္ထိန္းရဲေနရာ ဝင္ယူရသည္။ ေကာင္းေတာ့ ေကာင္းသား၊ ယာဥ္ေမာင္းေတြက အျဖဴနဲ႔ အစိမ္း ဆရာမတေတြကို ျမင္ေတာ့ အသာတၾကည္ လိုက္နာၾကသည္၊ အထြန္႔မတက္၊ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္ေတြႏွင့္ဆို အထြန္႔တတ္ၾကသူေတြ ဆရာမေတြၾကေတာ့ " ဒီလမ္းက ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္၊ တက္ခ်ိန္မွာ တစ္လမ္းေမာင္း လုပ္ထားတာ မသိဘူးလား" ေဟာက္ထုတ္ပါက ေျပးတာမွ တန္းေနသည္။ တခါက အငွားကားျဖင့္ အဆိုပါ ေက်ာင္းနား ေက်ာင္းဆင္းကာနီး ျဖတ္မိရာ ဆရာမက ေဟာက္၍ ယာဥ္ေမာင္းက ဇက္ပုက ျပန္လွည့္ရသည္။
" က်ေတာ္မသိလို႔ပါ " အေျပာကို အဆိုပါ ဆရာမက ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ ေရးထားသည့္ ဝိႈက္ဘုတ္ကို လက္ညိႈးထိုးျပသည္။ အဆိုပါ ဆိုင္းဘုတ္မွာ မင္ျဖင့္ေရးထားတာ ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္၊ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္မွာ ထုတ္ယူလာၿပီး ခံုတစ္လံုးေပၚ တင္ထားလိုက္ၿပီး ေက်ာင္းဆင္းၿပီးက ေက်ာင္းထဲ ျပန္ယူသြားတာျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလည္း ေက်ာင္းရွိတဲ့ လမ္းေတြမွာ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္ျဖင့္ တစ္လမ္းေမာင္း စနစ္ ဆိုတာ ရွိသည္။ သူတို႔ကေတာ့ အဆိုပါလမ္းေပၚမေရာက္ခင္ မီတာ ( ၁၀၀) ခန္႔ကတည္းက အခ်က္ျပ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ပံုမွန္ ခ်ိတ္ထားတာ ျဖစ္သည္။ ဒီလမ္းက နံနက္ ၆နာရီကေန နံနက္ ၈နာရီ၊ ညေန ၃နာရီကေန ညေန ၅နာရီအထိ တစ္လမ္းေမာင္း ဆိုတာကို အၿမဲ ခ်ိတ္ထားတာ ျဖစ္သည္။ ယာဥ္ထိန္းရဲေတြက ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္၊ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းေတြေရွ႔ ေရာက္လာၿပီး လမ္းရွင္းေပးတာ ျဖစ္သည္။
ေစာေစာကလို ဆိုင္းဘုတ္ကို ေက်ာင္းတက္ / ဆင္းခ်ိန္မွ ခ်ိတ္တဲ့အခါ အေၾကာင္းသိေတြကေတာ့ ထိုအခ်ိန္ တစ္လမ္းေမာင္းမွန္း သိေပမယ့္ အေဝးကလာသူေတြကေတာ့ မသိပဲ ျဖတ္မိၾကတာ ျဖစ္သည္။ ဆရာ/ ဆရာမေတြ ယာဥ္ထိန္းရဲ လုပ္ရတာ ေျပာလိုရင္းမဟုတ္ပါ၊ စစ္အစိုးရက ဝန္ထမ္းေတြကို မဆီမဆိုင္ တာဝန္ေတြ ေပးတာ၊ မလိုအပ္ပဲ ပင္ပန္းရတာေတြ ေျပာလိုတာ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဩဇာေညာင္းသည့္ ဆရာမေတြမွာ ေဖာင္ႀကီးသင္တန္း တက္သည့္အခါ တပည့္ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ " ဘယ္ ညာ ဘယ္ညာ" ေမာင္းတာ ခံရတာ ေျပာၿပီး ဆရာ/ ဆရာမအခ်င္းခ်င္း ေျပာၿပီး ရယ္ေမာၾကသည္။ အဆိုပါ ေဖာင္ႀကီးသင္တန္း ဆိုသည္ကလည္း အင္မတန္ ကိုးလို႔ကန္႔လန္႔ ႏိုင္သည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။
ဝန္ထမ္းေတြ ပါတီႏိုင္ငံေရးကင္းရမယ္ ဆိုကာ ပါတီႏိုင္ငံေရး ကင္းပါေၾကာင္း မၾကာခဏ လက္မွတ္အႀကိမ္ႀကိမ္ ထိုးရၿပီး ေဖာင္ႀကီးသင္တန္းကိုက် ဝန္ထမ္းေတြ မျဖစ္မေန တက္ရမည္ဆိုကာ အဆိုပါသင္တန္းမွာ ထိုအခ်ိန္က စစ္အာဏာရွင္ တျဖစ္လဲ အာဏာရပါတီရဲ့ အာေဘာ္ေတြကို သင္ေပးတာျဖစ္သည္။ " နဲနဲေလးေတာ့ လြဲေနတယ္" ဆိုတဲ့ သီခ်င္းထက္ မက အလြဲႀကီးလြဲေလသည္။ ဆရာ/ ဆရာမတေတြ ေျမျဖူကိုင္ရာက လက္နက္ကိုင္ရသည္။ ဌာနဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္းေတြ သန္႔ရွင္းသပ္ယပ္သည့္ မိမိတို႔ သက္ဆိုင္ရာဌာန ယူနီေဖာင္းေတြ ဝတ္ရာက မြဲေျခာက္အေရာင္မေပၚသည့္ ဘာအေရာင္မွန္းခြဲျခားေျပာရခက္သည့္ ယူနီေဖာင္းေတြ ဝတ္ရသည္။ ရာရွင္ႏွင့္ စားရသည္။ တလတိတိ အိမ္မျပန္ရ၊ မတက္ေတာ့ ဘာျဖစ္သနည္း၊ မတက္က ရာထူးတိုးမေပးပါ၊ တက္ေတာ့ဘာအက်ိဴးေက်းဇူး ရသနည္း၊ ဘာအက်ိဴးေက်းဇူးမွမရပါ၊
ေဟးလားဟားလား ေငြကုန္လူပမ္း၊ ကေလးငယ္ရွိက ကေလးက အေမနဲ႔ခြဲရ၊ က်န္ရွိ မိသားစုက ကေလးဂ်ီက်တာ ညစဥ္ခံၿပီး ဒုကၡမ်ိဴးစံု ထိုသံုးလကို ျဖစ္သန္းရသည္။ သင္တန္းၿပီးက ငရဲတြင္းကလြတ္သလို ေပ်ာ္ၾကသည္။ လုပ္ငန္းခြင္ျပန္ဝင္ေတာ့ ရာထူးတိုးေလး ပါေတာ့မလား ေမွ်ာ္ခြင့္ရတာေလး အဖတ္တင္သည္။ တကယ္တန္းက ရာထူးတိုးတယ္ဆိုတာ အလုပ္အကိုင္ အရည္အခ်င္းႏွင့္ ၾကည့္ရမွာမဟုတ္လား၊ လူတစ္ကိုယ္စာအတြက္ ဘာအရည္အေသြးမွ တက္မလာပါ။ လစာႏွင့္ေလာက္ငေအာင္ တိုင္းထြာ စားေသာက္ေနထိုင္ရသည့္ ဝန္ထမ္း အေတာ္မ်ားမ်ား အေႀကြးတင္ၾကရသည္။
အမ်ိဴးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ခရီးစဥ္တစ္ခုမွာ ဝန္ထမ္းေတြကို ေဖာင္ႀကီးသင္တန္းေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာတဲ့ စကားေလး မွတ္သားမိတာ တခု သတိရမိသည္။ ဂ်ပန္မွာ ရွိေနစဥ္ ျမန္မာျပည္က ပညာေတာ္သင္ဖို႔ ေရာက္လာသည့္ တကၠသိုလ္က ကထိကဆရာမတစ္ေယာက္ႏွင့္ဆံုသည္။ အဆိုပါ ဆရာမအတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ရတာေတြ သိရတဲ့အခါ အစိုးရက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ပညာေတာ္သင္လႊတ္ခါနီးမွာ သင္တန္းေတြ ဘာေတြ မေပးလိုက္ဘူးလား၊ ဘာသာစကားနဲ႔ အျခားလိုအပ္တာေတြကို ဆိုလိုၿပီး ေမးတာမွာ ဆရာမက ႏိုင္ငံျခားကို လႊတ္ကာနီးမွာ သူေဖာင္ႀကီးသင္တန္းသြားတက္ရပါတယ္တဲ့၊ သင္တန္းမွာ ေသနတ္ပစ္နဲ႔ စစ္ေရးေလ့က်င့္တာေတြ သင္ခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာျပတဲ့အေၾကာင္း ေျပာတာ အမွတ္ရေနမိပါတယ္။
" ေဖာင္ႀကီးသင္တန္းမွာ ၀န္ထမ္းေတြကုိ စစ္သင္တန္း ေပးေတာ့မွာမဟုတ္သလုိ ဗဟိုဝန္ထမ္းတကၠသိုလ္ႏွစ္ခုမွာ ဖြင့္လွစ္ပို႔ခ်တဲ့ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ ဆရာ ဆရာမမ်ား အထူးမြမ္းမံသင္တန္း၊ အေျခခံ ပညာ ဆရာ ဆရာမမ်ား အထူးမြမ္းမံသင္တန္းေတြကို မဖြင့္ေတာ့ဘူးလို႔ ျပည္ေထာင္စုရာထူးဝန္ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ၀င္းသိမ္းက ေျပာပါတယ္" လို႔ သတင္းမွာ ဖတ္လိုက္ရပါသည္။
ေကာင္းေလစြ ေကာင္းေလစြ ေကာင္းေလစြပါတကားလို႔ ေရရြတ္မိေလသည္။ ဆရာ/ ဆရာမမ်ား အထူးမြမ္းမံသင္တန္းဆိုတာ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ေပၚေပါက္လာတာျဖစ္သည္။ ဆရာ/ ဆရာမေတြ သင္ၾကားေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဘာတစ္ခုမွ မရွိပဲ စစ္ေရးျပသက္သက္သာ၊ က်န္သည့္ ႏိုင္ငံေရးစာေတြကေတာ့ ေက်ာင္းသားဘဝကတည္းက မရိုးႏိုင္ေအာင္ အလြတ္က်က္မွတ္ခဲ့ရသည့္ သေဘာတရားေတြသ ာျဖစ္သည္။ ဆရာ/ ဆရာမတစ္ေယာက္ ေဖာင္ႀကီးသင္တန္းသြားတက္ပါက ရလာသည့္ အက်ိဴးဆက္ကား ဆရာအစားထိုး မရွိသည့္ ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြ စာေနာက္က်တာပဲ အဖတ္တင္တာ ျဖစ္သည္။ ယခုလို မလိုအပ္ပဲ အခ်ိန္ကုန္၊ ေငြကုန္ လူပမ္းသည့္ သင္တန္းကို ျဖုတ္မည္ဆိုက လူအမ်ားဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျဖစ္ၾကသံေတြ ၾကားရေလေတာ့သည္။ တဆက္ထဲ လိုလိုပင္
" အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းေကာင္းေတြ ေမြးထုတ္ေပးဖုိ႔အတြက္ ဗဟိုဝန္ထမ္း တကၠသိုလ္ (အထက္ျမန္မာျပည္) ႏွင့္ ဗဟို ဝန္ထမ္းတကၠသိုလ္ (ေအာက္ျမန္မာျပည္) တကၠသိုလ္ ႏွစ္ခုမွာ Civil Services Academy (CSA) ေတြကို ဖြင့္လွစ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။" လို႔ သိရသည့္အခါ ဝန္ထမ္းအခ်ိဴ႔မွာ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေနသည့္ ဝန္ထမ္းက်င့္ဝတ္၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကို အမွန္တကယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ သင္ၾကားေပးက ေခတ္စနစ္ႏွင့္ညီသည့္ ဝန္ထမ္းေတြ ၊ အရည္အေသြး အဆင့္အတန္းမီ ဝန္ထမ္းေကာင္းေတြ အမ်ားအျပား ျဖစ္လာၾကေတာ့မည္လို႔ ေက်နပ္မိေလသည္။
ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည့္ စနစ္အတြင္းမွာ ကိုယ္လုပ္ေနရသည့္ အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာင္မွ ဘာမွေရေရ ရာရာ မသိသူေတြ မ်ားစြာရွိေလသည္။ ဝန္ထမ္းဆိုတာ ကိုယ္နဲ႔ ပတ္သက္ဆက္သြယ္ရသည့္ လူေတြကို အဆင္ေျပေအာင္ အစိုးရကိုယ္စား လုပ္ေပးရတာလို႔ မမွတ္ယူပဲ ျပည္သူကို တို႔လုပ္ေပးရတာ တို႔က အထက္က လို႔ လြဲမွားစြာ ခံယူထားသည့္ စိတ္ဓါတ္ေတြ ရွိေနၾကတာျဖစ္သည္။ အမ်ားအက်ိဴးအတြက္ ရြက္ေဆာင္ရသည့္ သူလို႔ မိမိကိုယ္မိမိ သိလာေအာင္ မွန္ကန္သည့္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားမႈ လိုေနၾကတာ ျဖစ္သည္။ လူမွန္ေနရာမွန္ အသိမွန္ အျမင္မွန္ ရရွိပါမွ သင္တန္းဆင္း အက်ိဴးအျမတ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ခံစားရတာျဖစ္သည္။
ေဖာင္ႀကီးသင္တန္းမွာ ဝန္ထမ္းေတြအတြက္ သင္တန္းေတြ ဆက္လက္ထားရွိမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ " ၀န္ထမ္းေတြတက္ရတဲ့ ေဖာင္ႀကီးဗဟို၀န္ထမ္းသင္တန္းေတြဟာ ေငြကုန္အခ်ိန္ကုန္ၿပီး ပင္ပမ္းဆင္ရဲတဲ့ သင္တန္းေတြသာျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၀န္ထမ္းအရည္အေသြး တိုးတက္ေရးအတြက္ တစံုတရာ အေထာက္အကူ မျပဳတဲ့သင္တန္းေတြသာ ျဖစ္တယ္" လို႔ ေ၀ဖန္ခံခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနကေန ဝန္ထမ္းအားလံုး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ျဖင့္ အမွန္တကယ္ စိတ္ပါဝင္စားကာ တက္ေရာက္လိုသည့္ အေျခအေနမ်ိဴးေတြ ဖန္တီးေရာက္ရွိေပေတာ့မည္၊ ဝန္ထမ္းေတြမွာ ရွိသင့္သည့္ အရည္အေသြးျပည့္မီေအာင္ ပို႔ခ်ေပးႏိုင္ပါက လွပသာယာေအးခ်မ္းေသာ ဌာနဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္း ၊ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ေတြ ျဖစ္လာမွာမလြဲဧကန္ပင္၊
ခိုင္ခိုင္ေစာလြင္

June 5, 2016

" ခ်ိဴသာတဲ့ စကားမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားမလား" ၆ရက္ ဇြန္ ၂၀၁၆ ဒီလိႈင္းစာေစာင္ အတြဲ(၅) အမွတ္(၂၁)မွ


" ႏွလံုးသားေတြေႏြးေထြးရင္ဒါဟာလည္း အိမ္" တဲ့
ျမန္မာျပည္ ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ ေလယာဥ္ေစာင့္ရင္း ေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚ ေရးတင္လိုက္တဲ့ သမီးႀကီးရဲ့ စေတးတပ္စ္၊ သူ႔အလုပ္က နားရက္ရတာနဲ႔ မိသားစုထံ ျပန္လာတာျဖစ္သည္။ အဆိုပါ စာေၾကာင္းေလးကို အထပ္ထပ္ ျပန္ဖတ္ရင္း မိသားစုဘဝကို ေတြးမိသည္။ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ့ အုပ္လ်ဴပ္ေရးစနစ္ေအာက္မွာ မိသားစုေတြ တကြဲတျပားျဖစ္ရတာေတြနဲ႔ အေၾကာင္းကိုယ္စီျဖင့္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ္ ေအးေအးေဆးေဆး မေနရတဲ့ အထဲ ကိုယ္ေတြမိသားစု ပါဝင္ခဲ့ရသည္။ တစ္ႏွစ္မွာ တစ္ႀကိမ္ အလည္လာေရာက္တဲ့ သမီးႀကီးနဲ႔ အသက္( ၁၁) နွစ္အရြယ္ထဲက ထိုင္းကို ေရာက္ေနတဲ့ သမီးႏွစ္ေယာက္တို႔ ဆံုေတြ႔ရာမွာေတာ့ စနစ္ႏွစ္ခုၾကား၊ မတူတဲ့ ႏို္င္ငံအေနအထားတို႔ၾကားက ညီအမေတြရဲ့ ဆက္ဆံေရး၊ အဲဒီကမွ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ ျပန္ေတြ႔ရတဲ့ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ၊ ေျပာရဆိုတာေတြ တေရးေရး ျပန္ေပၚလာသည္။
ဘာျဖစ္လို႔ အလုိလို စိတ္တိုေနရတာလဲ၊ ဘာကိုေလာေနတာလဲ ၊ ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ပါ၊ ဒီစကားေတြ ဒီရက္ပိုင္းမွာ ေျပာျဖစ္ရသည္။ အရာရာကို ေအးေအးေဆးေဆး လုပ္ေနၾကတဲ့ အိမ္က သမီးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ သူ႔အမတို႔ၾကားက ေလာေဆာ္သံကလည္း မၾကာခဏ၊ ကားက်ပ္တာမပူရ၊ မီးျပတ္တာ မႀကံုရ၊ ေက်ာင္းေရာက္ေတာ့လည္း ဘိုက္ဆာတဲ့အခ်ိန္ ေငြ(၃၀) ႏွင့္ ဘိုက္ျဖည့္၊ အေအးေသာက္ခ်င္က ေနာက္ထပ္ (၂၀) ဘိုး ထပ္အကုန္ခံ၊ စားေအးေအး၊ သြားေအးေအး ဆိုေတာ့ အငယ္ႏွစ္ေယာက္က ခပ္ေအးေအး၊
ကားရပါ့မလား၊ လမ္းေတြပိတ္ေနမလား၊ မီးျပတ္လို႔ ထမင္းမခ်က္ရေသး၊ ဝယ္စားေတာ့လည္း သံုးေလးေထာင္၊ ေမွာင္ရင္ ဘာမွလုပ္မရ၊ သုပ္သုပ္သြားသုတ္သုတ္ျပန္မွ တို႔ ႀကံုခဲ့ရတဲ့ သမီးႀကီးတို႔ အျပင္တခါထြက္ကာနီးတိုင္း ကြိစိကြစိ အသံေတြ ညံၿမဲ၊
" အေမ ဘာမွ မေျပာေတာ့ဘူးလား" အေမးကို ျပန္မေျဖေတာ့ မၾကည္သာ၊ မေျဖတာက အေျဖသိေပမယ့္ မေျဖခ်င္ေတာ့လို႔၊ အေဖျဖစ္သူကေတာ့ " သမီးညီမေတြက ထိုင္းေတြလို ျဖစ္ေနၿပီ" အေျပာကို သူသေဘာမက်မွန္းသိသည္။ ျဖတ္သန္းရတဲ့ အေနအထား မတူေတာ့ တမိသားစုထဲမွာတင္ စရိုက္ေျပာင္းသြားတာ ကိုယ့္ဘာသာ အံ့ဩေနမိတာလည္း ပါသည္။
လူသားတို႔ရဲ့ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ စား၊ ဝတ္၊ ေနေရး (၃)ခု စလံုးမွာ စားဖို႔လည္း လြယ္၊ လက္လွမ္းမီ၊ ထိုင္းလူမ်ိဴးေတြက မနက္မိုးလင္းတာနဲ႔ ခ်က္မစားခ်င္က ထမင္းတစ္ထုတ္(၁၀)ဘတ္ႏွင့္ ႀကိုက္ရာ ဟင္းတစ္ထုတ္ ( ၁၀) ဘတ္ ဝယ္စားလို႔ရသည္။ ဒါက အနိမ့္ဆံုး လမ္းေဘးဆိုင္ေတြမွာ သန္႔သန္႔ျပန္႔ျပန္႔ ထုတ္ပိုးေရာင္းခ်တာ ျဖစ္သည္။ ခ်င္းမိုင္မွာကေတာ့ ေကာက္ညွင္းႏွင့္ဟင္းကို တြဲစားၾကသည္။ ေကာက္ညွင္း ငါးဘတ္ဖိုးႏွင့္ ဝက္သားကင္ေလးေတြ တေခ်ာင္းငါးဘတ္ တြဲစားၾကသည္။ ကေလးေတြ ေက်ာင္းပို႔က မနက္မိုးမလင္းခင္ ထၿပီး ခ်က္ျပုတ္ ထမင္းဘူးထည့္ေပးရတာ မရွိ၊ မူႀကိဳေက်ာင္းေတြဆိုက ေက်ာင္းကေကၽြးၿပီး အတန္းႀကီးေတြအတြက္ ေက်ာင္းမွာ ဘတ္နွစ္ဆယ္ဆို ကိစၥၿပီးသည္။ ဘယ္သူမွ ထမင္းဘူး မယူ၊ အိမ္ကလည္း ခ်က္မေပးၾက၊ လြယ္ကူ အဆင္ေျပသည္။ အဝတ္အစားကလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံေလာက္ေပါတာ ရွိပါ့မလား ေတြးယူရသည္။ ဘတ္ႏွစ္ဆယ္တန္ကေန ဘတ္ေထာင္ခ်ီ အထိရွိသည္။ တတ္ႏိုင္သည့္ အတိုင္းအတာ ဝယ္ဝတ္ယံု၊ အရွက္မလံုမွာ မပူရ၊ ေနေရးကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္မရွိက ငွားေနၾကရတာပဲ ျဖစ္သည္။
ပန္ကာ(သို႔) အဲကြန္း၊ ေရခဲေသတၱာတစ္လံုး၊ ကုတင္တစ္လံုး၊ အဝတ္ဘီရို တစ္လံုးပါတာ အနိမ့္ဆံုး အခန္းတစ္ခန္း မွသည္ ပရိေဘာဂစံုရင္စံုသေလာက္ ျဖည့္ဆည္းထားသေလာက္ ေဈးေတြ ေပးရသည္။ ထိုင္းေက်ာင္းသူေလးေတြ၊ လူငယ္ကေလးေတြ အသက္(၁၈)ႏွစ္ေက်ာ္က အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္ေတြလုပ္ၾကကာ ကိုယ့္ဘာသာ အခန္းေလးေတြငွားေနၾကတယ္ဆိုက အခန္းခေတြ ေဈးသက္သာတယ္ဆိုတာ ေျပာစရာမလို၊ တခ်ိဴ႔ အပတ္မင့္ေတြက ေနတာနွင့္ လခေပးေနယံုျဖစ္ၿပီး တခ်ိဴ႔ကေတာ့ တလစာႀကိဳေပးရၿပီး တက္ေနတာႏွင့္ ႏွစ္လစာ ေပးရသည္။ အိမ္လံုးခ်င္းငွားပါကလည္း ထိုနည္း၎ပင္၊ မေနေတာ့က တစ္လႀကိဳေျပာၿပီး အဆိုပါ တစ္လမွာ လခေပးဖို႔ မလိုေတာ့ေပ၊ က်န္တာက ေနသေရြ႔ တစ္လတခါ လခေပးသြားယံုပင္၊ ရသည့္ဝင္ေငြထဲက အိမ္လခ လစဥ္ေပးသြားရံုသာ၊
သို႔ေသာ္ လူအမ်ိဴးမ်ိဴး ရွိသည့္အတိုင္း အခ်ိဴ႔အိမ္ရွင္ေတြက ႏွစ္လစာ စရံေတာင္းၿပီး ေနသည့္လႏွင့္ သံုးလစာ ႀကိဳေပးရသည္။ မေနလိုေတာ့ပါက တစ္လႀကိဳေျပာလ်င္ အဆိုပါေနာက္ဆံုးလအတြက္ ေပးရန္မလို၊ ထိုအခါ တစ္လစာ က်န္ေနတာကို ျပန္မအမ္းပဲ သန္႔ရွင္းေရး၊ ျပင္ဆင္ခ စသျဖင့္ အေၾကာင္းျပၿတတ္သည္။ သူတို႔ ထိုင္းလူမ်ိဴးအခ်င္းခ်င္းဆိုက ထိုသို႔မလုပ္ေပ၊ လုပ္ပါက ထိုင္းအိမ္ငွားက ရဲေခၚရွင္းသည္။ ျမန္မာအပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ ေျပာမေနေတာ့ေပ၊ ၾကာလာေတာ့ စေဘာ္ေငြကို အဆံုးလို႔ သေဘာထားရသည္။
အေျခခံ စား၊ဝတ္ေနေရး ပူပင္စရာ မရွိမွေတာ့ လူေတြအဖို႔ အထူးအေထြ ပူပင္စရာမရွိ၊ ဒါ့ေၾကာင့္ စားေအးေအး၊ သြားေအးေအး၊ ေနေအးေအး ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကသည္။ သို႔အတြက္ ခပ္ေလာေလာႏွင့္ ခပ္ေအးေအးတို႔ ဆံုၾကရာ တရားသူႀကီးလုပ္ၿပီး ဘယ္သူမွားတယ္၊ ဘယ္သူမွန္တယ္ မေျပာေတာ့ပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဴးေတာ္ေဆာင္လုပ္ကာ ၿငိမ္ေနလိုက္သည္။
မိတ္ေတြေဟာင္းတစ္ေယာက္ႏွင့္ အလုပ္တစ္ခု ဆက္သြယ္လုပ္ရာမွာ သူက ဟိုဟာကဒီလို ၊ဒီဟာကဟိုလို အမ်ိဴးမ်ိဴး မေက်နပ္ႏိုင္ျဖစ္ေနတာ၊ ၾကားက ပတ္သက္တဲ့သူေတြနဲ႔ ေျပေျပလည္လည္ ေျပာဆိုတာမရွိပဲ ခပ္တင္းတင္း၊ ခပ္စီးစီး၊ ခပ္ရင္ရင့္ေျပာတာ၊ ေျပလည္ေအာင္ ေျပာၾကဆိုၾကမရွိပဲ ကိုယ့္ဆီျပန္ေရာက္ေအာင္ အတိုင္ခံရတာ စတာေတြ ႀကံုလာေတာ့ အေတြးေတြကတဆင့္ လူေတြကို အကဲခပ္မိလာရေတာ့သည္။
ျမန္မာျပည္ကို မၾကာခဏ ျပန္တတ္သည့္ မိတ္ေဆြက " က်မလည္း ရန္ကုန္ေရာက္ရင္ အလိုလို စိတ္တိုတတ္ေနတယ္၊ မီးကျပတ္ျပန္ၿပီ၊ ေရကမလာ၊ ထမင္းအိုးတန္းလန္းျဖစ္လို႔ မီးေမႊးရတာ စိတ္ကို တိုေနေရာပဲ၊ ဒီၾကားထဲ အျပင္သြားရင္ မနက္မိုးလင္းကထြက္ မိုးခ်ဴပ္မွျပန္ေရာက္တယ္၊ ေနကပူ၊ အရိပ္ကမရွိ၊ ကားေတြကက်ပ္၊ အိမ္ျပန္ေရာက္လို႔ အိမ္ကလူတေယာက္ေယာက္မွာတာ ေမ့ခဲ့လို႔ မပါလာတဲ့အခါ မပါလာရေကာင္းေျပာဆိရင္ ၊ ေပါက္ကြဲေတာ့တာပဲ၊ စိတ္က အလိုလို တိုေနတာ" လို႔ ေျပာျပတာ သတိရသည္။
ဒါ့ေၾကာင့္ သူတို႔ စိတ္တိုၿပီး ေျပေျပလည္လည္ မေျပာတာ၊ သီးမခံႏိုင္တာေတြ ကိုယ့္ဖက္က အလိုက္တသိ ၿငိမ္ေပးလိုက္ရသည္။ ေပါက္ကြဲပါေစ၊ သူတို႔စိတ္ေတြ ေျဖေလွ်ာ့ပါေစလို႔ သေဘာထားလိုက္သည္။ ဒီစာေရးေနစဥ္မွာပင္ သတင္းတစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ရသည္။ ေတာင္ဒဂံုမွာ လူငယ္အခ်င္းခ်င္း စကားမ်ား ရန္ျဖစ္ေနလို႔ ဝင္ေရာက္ျဖန္ေျဖတဲ့ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမႈးကို လူငယ္ေလးေတြက ဒါးနဲ႔ လိုက္ခုတ္တဲ့အတြက္ ဆိုင္တစ္ဆိုင္ထဲ ေျပးအဝင္ အခုတ္ခံရၿပီး ေသဆံုးသြားသတဲ့၊ ဟိုတုန္းကေတာ့ လူႀကီးက မေတာ္လို႔ ဆံုးမတဲ့အခါ သိသည္ျဖစ္ေစ၊ မသိသည္ျဖစ္ေစ ကိုယ့္ထက္ႀကီးတဲ့သူက ဆံုးမတာ နားေထာင္ရၿမဲ ျဖစ္သည္။ လူႀကီးကို ျပန္ၿပီး ရန္ျပဳဖို႔ဆိုတာ စဥ္းစားလို႔ပင္မရ၊ လူမႈ အသိုင္းအဝန္းကလည္း လက္ခံမွာမဟုတ္၊
မိတ္ေဆြ အမႀကီးတစ္ေယာက္၊ သူ႔အသက္က ငါးဆယ္ေက်ာ္ၿပီ၊ ေတာင္ဒဂံုက ရပ္ကြက္တစ္ခုမွာ အလည္သြားရင္း မညီမညာလမ္းေပၚမွာ ေဒါက္ဘိနပ္ျဖင့္ ေလွ်ာက္မိသည္တဲ့၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ခပ္ျဖည္းျဖည္းပဲ ေလွ်ာက္ေနစဥ္မွာ အေနာက္ကေန ႏႈပ္ခမ္းက ေလစုပ္တဲ့ အသံနဲ႔ " ၿပြတ္ ၿပြတ္" ဆိုတဲ့ အသံ ၾကားေတာ့ သူက လူႀကီးကို အဲလို မေခၚေလာက္ပါဘူး အေတြးနဲ႔ လွည့္မၾကည့္မိပါတဲ့၊ ဒါနဲ႔ အသက္(၁၆)နွစ္ေလာက္ပဲ ရွိတျ့ ကေလးမေလးက စက္ဘီးနဲ႔ ျဖတ္အသြား "သူ႔ကိုယ္သူ ဘာထင္ေနလဲ မသိဘူး နားေလးေနလား ေျပာသတဲ့၊ " ဒါနဲ႔ အဲဒီအမက လူႀကီးတစ္ေယာက္ကို ဒီလို ေျပာပါမလားလို႔ ေဘးဘီၾကည့္ေတာ့ တလမ္းလံုး သူပဲ ရွိတာ၊ ဒါနဲ႔ " ဘယ္သူ႔ေျပာတာလဲ" အေမးကို " ဘယ္သူ႔ေျပာတယ္ထင္လဲလို႔" ျမန္မာဗီဒီယိုဇာတ္လမ္းေတြထဲက မထီမဲ့ျမင္ အိုက္တင္နဲ႔ ျပန္ေျပာသတဲ့ သူ႔မွာ ေဒါသလည္းထြက္ အံဩေနသတဲ့၊ အဲဒီအမက ထိုင္းမွာေနလာတာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္မကေတာ့ဘူး၊ ရန္ကုန္ခဏ အလည္ျပန္ရင္း ေတြ႔ခဲ့ေတာ့ သူေျပာတာက ကေလးေတြ ရိုင္းလာတယ္တဲ့၊
လူသားတို႔ရဲ့ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ မျပည့္စံုတဲ့ အတြက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားရတာ၊ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းေတြက အင္မတန္မွ ယဥ္ေက်းပါတယ္ဆိုတဲ့ လူ႔ေလာက အသိုင္းအဝန္းတစ္ခုလံုးကို ေျပာင္းလဲလိုက္သလို ေဇာက္ထိုး ျဖစ္သြားရသည္။ လူတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ဆက္ဆံေရးမွာေတာင္ လက္ခံနားေထာင္သူက အဆိုးဖက္ကို အၿမဲယိုင္ေနတတ္သည္။ သူတပါးဖက္ကို ျဖည့္ဆည္းေတြးဖို႔ဆိုတာ မရွိ၊ အေကာင္းျမင္စိတ္ေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားတာ ေတြ႔လာရသည္။ အေျပာအဆိုေတြ မာလာသည္၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မခံဘူးဆိုသည့္ အတၱမာနေတြ ေထာင္လႊားလာသည္။ ႀကီးသူကိုရိုေသ၊ ရြယ္တူကိုေလးစား၊ ငယ္သူကို သနားငဲ့ညွာဆိုေသာ ေလာကနီတိေတြ ေပ်ာက္ကြယ္ေနၾကေလသည္။ ခ်ိဴသာစြာ ေျပာက်င့္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္ကုန္ၾကၿပီ။ အတိတ္ဆီက ယဥ္ေက်းေသာ ျမန္မာလူမ်ိဴးတို႔ရဲ့ ႏႈတ္ဖ်ားက ခ်ိဴသာတဲ့စကားမ်ားနဲ႔ ႏႈးညံ့ေသာႏွလံုးသား၊ သည္းခံေသာစိတ္တို႔ကို ျပန္လည္ ေတြးေတာရင္း ႏွလံုးသားေတြ ေႏြးေထြးတဲ့ အေမ့အိမ္ကို ရည္ေမွ်ာ္မွန္း တမ္းတ သတိရမိေလေတာ့သည္။
ခိုင္ခိုင္ေစာလြင္