" ေရာင္နီထြန္းလို႔လာေလၿပီ" ၁၅ရက္ ေဖေဖၚဝါရီ ၂၀၁၆ ဒီလိႈင္းစာေစာင္ အတြဲ(၅) အမွတ္(၇)မွ

တကယ္ေတာ့ တိုင္းရင္းသား၊ ဗမာ ဆိုၿပီး ေရးရမယ့္ အေၾကာင္းေတြ ေရးစရာအေၾကာင္းေတြ ရွိတိုင္း လက္ေရွာင္ေနတာ ၾကာပါၿပီ။ အဓိကက ထိလြယ္ရွလြယ္သည့္ လူမ်ိဴးေရး တိုင္းရင္းသားအေရးေတြ ေရာယွက္ၿပီး နားလည္မႈလြဲမွာ စိုးရိမ္တာျဖစ္သည္။ ေဖေဖၚဝါရီ(၁) ရက္ေန႔မွာ စတင္သည့္ သမိုင္းဝင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ အမ်ားဆံုး ရရွိထားသည့္ အမ်ိဴးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ NLD ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပထမဆံုး တက္ေရာက္ခြင့္ရသည့္ လႊတ္ေတာ္ ၊ တနည္းအားျဖင့္ ျပည္သူေတြ ေရြးေကာက္ထားသည့္ အမတ္မ်ားတက္ေရာက္လာသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ အျဖစ္ ဦးဝင္းျမင့္ႏွင့္ ဒုဥကၠဌ အျဖစ္ ဦးတီခြန္ျမတ္ တို႔ကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္တာ ၾကည့္ရတာရယ္၊ ေဖေဖၚဝါရီလ(၃) ရက္ေန႔မွာ အမ်ိဴးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠဌအျဖစ္ ဦးမန္းဝင္းခိုင္သန္းနဲ႔ ဒုဥကၠဌအျဖစ္ ဦးေအးသာေအာင္တို႔ကို ေရြးခ်ယ္လိုက္သည့္ သတင္းေတြ ဖတ္ရသည့္အခါ ေရးေတာ့မည္ဟု ဆံုးျဖတ္မိေလေတာ့သည္။
လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုးမွာ တိုင္းရင္းသားေတြကို ဦးစားေပးထားၿပီး ဗမာက တေနရာသာ ယူထားသည္။ ထိုအေၾကာင္းကို စာေရးသူ လုပ္အားေပး စာသင္ေပးရသည့္ ေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ပညာေရးေပါင္းကူးသင္တန္းေက်ာင္း BEAM ( Bridging Education Access to Migrants) က ေက်ာင္းသားေတြကို ဝမ္းသာအားရ ေျပာမိေလသည္။ ေျပာရတာက အေၾကာင္းရွိပါသည္။
အဆိုပါေက်ာင္းမွာ ျမန္မာျပည္ နယ္စပ္ေဒသ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသက ကေလးေတြ အမ်ားဆံုး တက္ေရာက္ေနၾကသည္။ အဆိုပါတိုင္းရင္းသားေတြမွာ ျမန္မာျပည္မွ အေၾကာင္းအမ်ိဴးမ်ိဴးျဖင့္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ပညာတပိုင္းတစျဖင့္ အလုပ္လုပ္ေနၾကသူေတြ ျဖစ္သည္။ အသက္အပိုင္းအျခားအားျဖင့္ (၁၈)ႏွစ္မွ (၂၅)ႏွစ္ဝန္းက်င္ေတြ ျဖစ္ၾကသည္။ BEAM ေက်ာင္းက ထိုကေလးေတြကို အထက္တန္းပညာ ဆက္လက္သင္ေပးၿပီး တကၠသိုလ္အဆင့္အထိ တက္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ပညာေရးဌာနႏွင့္ ပူးေပါင္းဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ေက်ာင္းျဖစ္သည္။ ထိုေက်ာင္းအေၾကာင္းကို အခြင့္သင့္က ထပ္မံေရးသားပါအုန္းမည္၊ ေက်ာင္းတည္ေထာင္ျဖစ္ပံုႏွင့္ ယခုအခ်ိန္အထိ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့သည့္အေၾကာင္းမ်ားက စိတ္ဝင္စားဖြယ္ရာ အတိျဖစ္သည္။
ယခု ေျပာလိုသည္က အဆိုပါေက်ာင္းမွ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြရဲ့ အေၾကာင္းျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားေဒသမွ စစ္ပြဲမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တို႔ ရန္မွ ထြက္ေျပးလာသူမ်ား၊ စားဝတ္ေနေရးၾကပ္တည္းလြန္း၍ ေရာက္ရွိလာသူမ်ား၊ မူးယစ္ေဆးဝါးသားေကာင္အျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္ေစရန္ မိဘေတြက တဖက္ႏိုင္ငံကို ေခၚေဆာင္လာ၍ ေရာက္လာသူမ်ား၊ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္ရင္းက ပညာဆက္သင္လိုသူမ်ား စံုလင္လွပါသည္။ တူညီေသာ အခ်က္မ်ားက လူငယ္ကေလးေတြမွာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြ အသီးသီး ရွိၾကသည္။ အေဖမရွိ၊ တခ်ိဴ႔ အေဖဘယ္သူဘယ္ဝါ မသိ၊ ကားဘီးေပါက္သံၾကားတာကိုပင္ အလြန္အမင္း တုန္လႈပ္သည့္သူေတြလည္း ရွိေလသည္။ ထိုသို႔ေသာ စိတ္ဒဏ္ရာေတြထဲမွာ ဗမာမုန္းတီးသည့္ စိတ္ပါ ေရာေႏွာပါဝင္ေနေလသည္။
" မင္းတို႔ကို သိပၸံဘာသာတြဲ သင္ေပးမယ့္ ဆရာမ ရၿပီ၊ ဗမာဆရာမ " လို႔ တာဝန္ခံ ဆရာ ရဲ့ အေျပာအဆံုးမွာ " ဟင္" ကနည္း မ်က္ႏွာမေကာင္း ျဖစ္သည္လို႔ အဆိုပါဆရာက ရယ္ရယ္ေမာ ျပန္ေျပာတာ နားေထာင္ရသည္။ ထိုဆရာလည္း ဗမာ၊ စာေရးသူလည္း ဗမာ၊ ဒါေပမယ့္ ထိုစကားကို ပန္းႏွင့္ေပါက္သေလာက္ေတာင္ မနာပဲ ရယ္ေမာစြာ ေျပာျဖစ္သည္။ စာေရးသူ အဆိုပါ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ရမည္ဆိုကတည္းက ဒီအေရးေတြ ႀကိဳျမင္ၿပီးသား ျဖစ္သလို တာဝန္ခံဆရာေတြကလည္း လူေတြ႔မွာကတည္းက " ေက်ာင္းသားေတြက တိုင္းရင္းသားေတြခ်ည္းပဲ၊ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတို႔ကို နားလည္ႏိုင္မယ့္ ဆရာမ်ိဴး ျဖစ္ရမယ္လို႔ " ေျပာတာကို သတိရသည္။ စာေရးသူက အဆိုပါေက်ာင္းမွာ အလုပ္မဝင္ခင္ကတည္းက ေက်ာင္းက တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ကေလးေတြႏွင့္ အထိုက္အေလ်ာက္ သိကၽြမ္းသည္။ သူတို႔ရဲ့ ဘဝေတြ သိရၿပီး ေမးျမန္းကာ စာေတြ ေရးဖူးေလရာ ထိုအခ်က္ျဖင့္ နားလည္မည္ဟု ယူဆ၍ စာေရးသူကို ေခၚလိုက္တာဟု ေနာက္မွ သိရေလသည္။
အမွန္က စာေရးသူမွာ ငယ္စဥ္ကတည္းက ဖခင္ရဲ့ ေျပာဆိုျပမႈေတြေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြ သူတို႔ေဒသမွာ ခ်ိဴ႔တဲ့စြာ ေနရတာကို သိခဲ့ဖူးေလသည္။ အေဖက ဘဏ္စာရင္းစစ္အျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ သြားခဲ့ရရာ ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံ မေရာက္ဖူးသည့္ အရပ္မရွိ၊ ယခုတိုင္ ေဝးလံေခါင္သီလွပါတယ္ဆိုသည့္ လဟယ္၊ ခ်ီေဖြ၊ ဆြမ္ပရာဘြမ္၊ ေလရွီး၊ စတာေတြအျပင္ ေတာင္ပိုင္းက ဘုတ္ျပင္း၊ အေနာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ရမ္းၿဗဲ၊ ရွမ္းျပည္ဘက္က အစြန္တကာ့အစြန္ အားလံုးေရာက္ခဲ့သည္။ ဘဏ္မရွိသည့္ ၿမိဳ႔ေပမယ့္ ေငြတိုက္ခြဲ ဖြင့္ထားသည့္ စစ္တပ္သာရွိသည့္ ေနရာေတြအထိ စစ္တပ္အေစာင့္အေရွာက္ႏွင့္ ေငြေသတၱာပို႔ရတာေတြ အတြက္ သြားခဲ့ရတာလည္း ရွိပါသည္။ ထိုသို႔ေသာ ခရီးစဥ္ေတြက ျပန္လာတိုင္း စာေရးသူတို႔ ေမာင္ႏွမတေတြကို ေနရထိုင္ရတာ ျပည့္စံုေၾကာင္း ၊ ဝန္ထမ္းသားသမီးမို႔ မျပည့္မစံုေနရတာကို ဆင္းရဲတာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားေဒသမွာ စာမသင္ရတဲ့ ကေလးေတြ၊ စားစရာမရွိလို႔ ေျပာင္းဆန္စားရတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ မီးမရွိ၊ ေရမရွိ၊ ေပတူးညစ္ေပစြာ ေနရတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ ဘိနပ္ဆိုတာ စီးစရာဆိုတာ သိဖို႔ ေဝး၊ ဝတ္စရာ အဝတ္ဆိုတာ ဘာမွန္းမသိတဲ့ ျပည္သူေတြ အေၾကာင္း၊ အင္မတန္ေအးခဲလွတဲ့ အခ်ိန္ နာဂေတာင္တန္းဆီက ကိုယ္တံုးလံုးနဲ႔ နာဂေတြ အေၾကာင္း၊ သူတို႔ရဲ့ ရိုးသားမႈ စတာေတြ၊ ဆားကို ရရင္ နတ္သုဓါရသလို ဝမ္းသာရသည့္ ေတာင္ေပၚရြာက လူေတြအေၾကာင္း မရိုးေအာင္ နားေထာင္ရင္း တိုင္းျပည္မွာ တိုင္းရင္းသားေဒသကလူေတြ ဆင္းရဲၾကၿပီး အစိုးရက တႏိုင္ငံလံုး လႊမ္းျခံုၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ မလုပ္ႏိုင္တာေတြ၊ သိခဲ့ရသည္။ အညာေက်းလက္ေဒသေတြမွာပင္ မီးမရွိ၊ ေရမရွိ၊ ဘိနပ္စီးစရာ မရွိ၊ ေက်ာင္းမရွိ၊ မူလတန္းေက်ာင္းကို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာတက္ရၿပီး အလယ္တန္းေက်ာင္းဆက္မတက္ႏိုင္သူေတြ၊ ပညာကို အလြန္အမင္း လိုခ်င္သည့္ ကေလးႏွင့္ မိဘ ေသာ္မွ ရြာကေနေလးငါးေျခာက္မိုင္ ေဝးသည့္အရပ္ကို လမ္းေလွ်ာက္တက္ရတာေတြ ၊ မိုးတြင္းဆိုက လမ္းမွာ လည္ကန္သင္းေတြ၊ ေခ်ာက္ေတြ ၊ ေရျပည့္ေနသည့္ တာရိုးေတြကို ေက်ာ္ကာ သြားတက္ရတာေတြ စသျဖင့္ အမ်ိဴးစံု ၾကားသိခဲ့ရေလသည္။
တိုင္းရင္းသား ေက်ာင္းသားေတြႏွင့္ ဆံုသည့္အခါမွာေတာ့ သူတို႔ရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္ကို နားလည္ေအာင္ ေနထိုင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၄ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၈ခုႏွစ္အထိ (၁၅)ႏွစ္နီးပါး ျမန္မာ့အသံမွာ လုပ္ကိုင္ရင္း တိုင္းရင္းသား ဘာသာ ရွစ္မ်ိဴးကို ထုတ္လႊင့္စဥ္ ႀကံုေတြ႔ ဆက္ဆံခဲ့ရသည့္ ကခ်င္၊ ကယား၊ စေကာ(ကရင္)၊ ပိုး (ကရင္)၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း စေသာ တိုင္းရင္းသားတို႔ရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္၊ သူတို႔ရဲ့ တုန္႔ျပန္ပံုေတြကေန အေတြ႔အႀကံုေတြ ရရွိၿပီး ထိုအေတြ႔အႀကံုေတြကို ေက်ာင္းသားေတြကို ေျပာျပရင္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဴးစံု ေက်ာင္းသားတို႔ရဲ့ ရင္းႏွီး ေႏြးေထြးမႈကို ရရွိခဲ့ရေလသည္။ တကယ္ေတာ့ ဗမာကလည္း တိုင္းရင္းသားပဲဆိုတာ သူတို႔ကို သိခ်င္ေစမိတာ ၊ သိေအာင္လည္း ေျပာျပျဖစ္ေလသည္။ ဆရာမတို႔ အားလံုးဟာ ျမန္မာဆိုတာကို မၾကာခဏ အေၾကာင္းဆိုက္တိုင္း ထဲ့သံုးကာ ေျပာရသည္။ ျမန္မာျပည္မွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု စုေပါင္းေနထိုင္ၾကတာ ဆိုတာကို ျမန္မာလို႔ ေျပာလိုက္တာႏွင့္ အားလံုးကို အတူတူလို႔ ဆိုလိုေၾကာင္း ရွင္းျပရသည္။
ဗမာအမ်ားစုမွာလည္း ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ ယေန႔အထိ ဘိနပ္မစီးႏိုင္သူေတြ၊ ရႊံေတြ ဗြက္ေတြၾကားမွာ ဆင္းရဲခ်ိဴ႔တဲ့စြာ ရုန္းကန္ေနရတာေတြ ေျပာျပျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ဆင္းရဲခ်ိဴ႔တဲ့ေနတာ၊ မဖြ႔ံၿဖိဳးတာ ဗမာလူမ်ိဴးေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ စနစ္ေၾကာင့္ဆိုတာရယ္၊ အဆိုပါစနစ္ကို ဦးေဆာင္တဲ့ သူေတြေၾကာင့္ ဆိုတာရယ္ကို စာသင္ခ်ိန္ တခ်ိန္အကုန္ခံကာ ေျပာျပရသည္။ ေျပာျပရက်ိဴး နပ္ပါသည္။ စာေရးသူ ေျပာျပသည့္ အမ်ိဴးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ NLD အစိုးရအဖြဲ႔ ျဖစ္လာမည့္အခ်ိန္ကို ေစာင့္ၾကမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိတာ သိသာလာသည္။ အမ်ိဴးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ အစိုးရျဖစ္လာပါက ပထမဆံုးလုပ္မွာ အမ်ိဴးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ဆိုတာပဲ၊ သိၾကလား အေျပာကို မ်က္လံုးေတြ အေရာင္ေတာက္စြာ နားေထာင္ၾကသည္။ သူတို႔ထဲမွာ စစ္ကိုမုန္းသူ၊ ေသနတ္သံကိုလန္႔သူေတြ လည္း ပါၾကသည္။
တိုင္းရင္းသားေဒသေတြ ဖြ႔႔ံဲၿဖိဳးတိုးတက္လာဖို႔ ယံုၾကည္မႈေတြ ရွိဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း အျပင္ စာေရးသူ သင္ၾကားရသည့္ ရႈပေဗဒ၊ ဓာတုေဗဒႏွင့္ ဇီဝေဗဒ ဘာသာရပ္ေတြႏွင့္ လားလားမွ မဆိုင္ေပမယ့္ ထိုကေလးေတြ၊ အနာဂတ္အတြက္ အထင္မွားအျမင္မွား ယံုၾကည္မႈလြဲမွာေတြကို ေျဖေဖ်ာက္လိုေသာ စိတ္ျဖင့္ စာသင္ခ်ိန္မွ သတင္းႏွင့္စပ္ၿပီး ေျပာျပရသည္။ သူတို႔ တစိုက္မတ္မတ္ စြဲလာသည့္ အစြဲေတြကို ခ်က္ျခင္း ေျပာင္းဖို႔ ခက္ေပမယ့္ စဥ္းစား လက္ခံလာတာကို သိလာရသည့္အတြက္ ဝမ္းေျမာက္ရေလသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲအေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္စတင္မယ့္အေၾကာင္း၊ အစိုးရဖြဲ႔မည့္အေၾကာင္း ေျပာျပရသည္။
" “တိုင္းရင္းသားေလးေယာက္ပါေအာင္ ေရြးလိုက္တဲ့ဟာက တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို စတင္ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္လာတယ္လို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ လာမယ့္ အခ်ိန္အခါမွာ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စသည္တို႔ကို အေလးအနက္ထားၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ပထမဦးဆံုး လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယအႀကိမ္အတြက္ ဥကၠ႒၊ ဒု-ဥကၠ႒၊ နာယကေတြ ေရြးခ်ယ္တာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေျပာတဲ့အတိုင္းပဲ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အခု လႊတ္ေတာ္မွာ တာ၀န္ေပးတဲ့အတိုင္းပဲ အားလံုးကို တာ၀န္ေပးသြားလိမ့္မယ္လို႔လည္း ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။”
ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ိဴးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးခက္ထိန္နမ္ရဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးတခုကို ျပန္ေျပာျပတဲ့အခါ သူတို႔ သေဘာက်ၿပီး စိတ္ဝင္စားၾကေလသည္။
တိုင္းရင္းသားေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးမႈရလာတဲ့အခါ သူတို႔ ျပည္ပကို အေၾကာင္းအမ်ိဴးမ်ိဴးနဲ႔ ေရာက္လာၾကတာေတြ၊ အလုပ္လုပ္ရင္း စာသင္ဖို႔ ဆံုးရံုးတာေတြ၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမို႔မွာ BEAM ေက်ာင္းဆိုတာ ရွိတယ္လို႔ သိလာတဲ့အခါ စာသင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေပၚလာတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာရတဲ့ အေၾကာင္း၊ အလုပ္တဖက္ စာသင္ရတာ ပင္ပန္းေပမယ့္ သူတို႔အနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲ အတြက္ အပင္ပန္းခံ ႀကိဳးစားရတာေတြ ရင္ဖြင့္ ေျပာျပလာၾကသည္။ သူတို႔ေဒသကို သတိရတာ၊ က်န္ခဲ့တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကို သတိရတယ္ဆိုတဲ့ အသံေလးေတြ ထြက္လာသည္။ သူတို႔ေလးေတြရဲ့ ရင္ထဲမွာ တိုင္းျပည္ရဲ့ အေျပာင္းအလဲမွာ သူတို႔ သတိရေနတဲ့၊ သူတို႔ေနခဲ့တဲ့ သူတို႔ေမြးရပ္ေျမကို ျပန္ခြင့္ ရမလား ေမွ်ာ္လင့္စိတ္ကေလးေတြ ျဖစ္လာတာ အတိုင္းသား ျမင္လိုက္ရေလသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ လႊတ္ေတာ္အေျပာင္းအလဲ၊ ကိုယ္စားလွယ္အေျပာင္းအလဲႏွင့္ အစိုးရအေျပာင္းအလဲကို ေမွ်ာ္လင့္စြာ ေစာင့္စားေနၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ကေလးေတြရဲ့ မ်က္ဝန္းကို ျမင္ေတြ႔ရၿပီး သူတို႔ ရင္ထဲက အမုန္းဆူးေတြ ထုတ္ႏိုင္ၿပီး ၊ ရင္တြင္းခံစားခ်က္ေတြ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အျမန္ျပည့္ေစခ်င္သည့္ ဆႏၵျဖစ္မိေလသည္။
ခိုင္ခိုင္ေစာလြင္